مهم ترین دلیل به وجود آمدن چک صیادی به جای چک های سابق، افزایش آمار چک های برگشتی بود. چک در نظام پرداخت یکی از مهم ترین ابزارها بوده ، اما به دلیل تعداد روز افزون چک های برگشتی افراد کمتری به این ابزار اعتماد می کردند و به این ترتیب از اعتبار آن کم شد. بنابراین برای حل این مشکلات نیاز به تحولی در نظام بود و مهم ترین اقدامی که برای جلوگیری از رشد آمار چک های برگشتی انجام شد، به وجود آمدن چک های صیادی در سامانه صیاد است. اما چک صیادی چیست ؟ فرق چک غیرصیادی و صیادی چیست ؟ به وجود آمدن چک های صیادی چه مزیت هایی دارد؟ برای یافتن پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
سامانه صیاد یا چک صیادی چیست ؟
سامانه صیاد به یکپارچگی دسته چک های همه بانک ها با یکدیگر کمک کرده است. در واقع تنها وجه تمایز بین دسته چک ها و برگه چک های بانک های مختلف، لوگو و نام بانک مورد نظر است. وجود یک شماره یکتا و منحصر به فرد برای هر چک، امکان اعتبار سنجی صاحبان دسته چک ها را فراهم می کند که در ادامه به چگونگی بررسی میزان اعتبار این افراد می پردازیم.
برای اینکه بتوانید از اعتبار یک فرد صاحب دسته چک آگاه شوید و با اطمینان خاطر از او چکی را دریافت کنید، باید به کمک شماره یکتای موجود روی چک صیادی و از طریق سامانه صیاد استعلام بگیرید. در اینجا نحوه استعلام چک صیادی را بیان می کنیم.
نحوه استعلام چک صیادی
در سامانه صیاد هر برگ چک دارای یک شناسه استعلام منحصر به فرد یا همان شماره یکتا با ۱۶ رقم است که شما می توانید توسط آن از میزان اعتبار فرد صادر کننده چک نزد بانک مرکزی مطلع شوید. این اعتبار سنجی با توجه به تعداد چک های برگشتی و مبلغ آن ها انجام می شود. نحوه استعلام چک صیادی به این ترتیب است که شما باید کد شناسه استعلام ۱۶ رقمی*۱*۱ را به شماره ۷۰۱۷۰۱ ارسال کنید.
در پاسخ، پیامکی دریافت می کنید که اعتبار فرد مورد نظر را به صورت یکی از رنگ های سفید، زرد، نارنجی، قهوه ای و قرمز اعلام می کند. هرکدام از این رنگ ها درجه ای از اعتبار فرد را مشخص می کند که در ادامه به بیان این وضعیت ها می پردازیم.
وضعیت چک صیادی
وضعیت های مختلف چک صیادی به شرح زیر است :
وضعیت سفید در چک صیادی
زمانی که در پاسخ به پیامک حاوی شناسه ، سامانه صیاد وضعیت فرد صادر کننده چک را سفید اعلام می کند، به معنی بیشترین میزان اعتبار فرد صادر کننده نزد بانک مرکزی بوده و شما می توانید با خیالی آسوده از فرد مورد نظر چک دریافت کنید. متن این پیامک به شکل زیر است :
” صادرکننده چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی بوده و یا در صورت وجود سابقه، تمامی موارد رفع سوء اثر شده است. “
وضعیت زرد در چک صیادی
زمانی که صادرکننده چک صیادی در وضعیت زرد قرار داشته باشد، پس از ارسال شناسه پیامی با متن زیر برای شما ارسال خواهد شد:
” صادرکننده چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداقل ۵۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است. “
وضعیت نارنجی
وضعیت نارنجی درمورد یک صادرکننده چک کمی نگران کننده است و برای دریافت چک از این فرد و یا معامله با او باید بیشتر دقت کنید. زمانی که فرد مورد نظر شما در وضعیت نارنجی قرار دارد، پاسخ پیامک شما به شرح زیر است :
” صادرکننده چک دارای ۲ الی ۴ فقره چک برگشنی یا حداکثر مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است. “
وضعیت قهوه ای
وضعیت قهوه ای اعتبار فرد صادرکننده چک را با خطر مواجه کرده و هشداری مهم برای شما است. پیامک وضعیت قهوه ای با محتوای زیر برای شما ارسال خواهد شد:
” صادرکننده چک دارای ۵ تا ۱۰ فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است. “
وضعیت قرمز
وضعیت قرمز، آخرین وضعیت در سامانه صیاد است که به شما هشدار می دهد فرد صادرکننده چک از کمترین اعتبار نزد بانک مرکزی برخوردار است و بهتر است از معامله عرفی با این فرد خودداری نمایید. پیامکی دروضعیت قرمز از سامانه صیاد برای شما ارسال می شود، به شرح زیر است:
” صادرکننده چک دارای بیش از ۱۰ فقره چک برگشتی یا بیش از ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است. “
بنابراین می توانید با توجه به وضعیت اعلام شده توسط سامانه صیاد ، تصمیم بگیرید که می خواهید با فرد صادرکننده چک وارد یک معامله عرفی شوید، یا خیر.